Özünəinam dedikdə çox vaxt parlaq bir təbəssüm, möhkəm əl sıxışı və ya aydın səs təsəvvür olunur.
Ağız Qoxusunun Həqiqəti: Köhnə Bir Problemin Yeni Baxışı
Giriş
Özünəinam dedikdə çox vaxt parlaq bir təbəssüm, möhkəm əl sıxışı və ya aydın səs təsəvvür olunur. Ancaq bu təsirli ilk təəssüratı zəiflədən görünməz bir amil var: ağız qoxusu (halitoz). Dünyada çox yayılmış, lakin çox vaxt düzgün başa düşülməyən bu vəziyyət insanların həyat keyfiyyətinə və sosial münasibətlərinə ciddi təsir göstərir.
Tarix boyu insanlar bu problemin qarşısını almaq üçün müxtəlif yollar axtarıblar — qədim Misirlilər ətirli otlardan istifadə edib, müasir dövrdə isə insanlar ağız yaxalayıcılar və nanələrə üstünlük verirlər. Buna baxmayaraq, halitoz hələ də geniş yayılmış bir problemdir.
Ağız Qoxusunun Elmi
Ağız qoxusu bioloji bir prosesin nəticəsidir. Ağız boşluğu milyardlarla bakteriyanın yuvasıdır. Onların çoxu faydalı olsa da, müəyyən şəraitdə (azalmış tüpürcək ifrazı, qida qalıqları, diş əti iltihabı) bəzi bakteriyalar aktivləşir və kükürd tərkibli uçucu birləşmələr (VSCs) istehsal edir.
Xüsusilə dilin arxa hissəsində oksigenin azlığı bu bakteriyaların çoxalmasına imkan yaradır. Nəticədə xoşagəlməz qoxu yaranır. Tüpürcək bu prosesi tənzimləyən əsas qoruyucu faktordur. Susuzluq, dərman istifadəsi, stress və ya ağızdan nəfəs alma tüpürcəyin azalmasına, dolayısı ilə qoxunun güclənməsinə səbəb olur.
Ağız Qoxusunun Növləri
Fizioloji halitoz – qida, oruc və ya susuzluq nəticəsində yaranan müvəqqəti qoxu.
Patoloji halitoz – ağız və ya sistemik xəstəliklərdən qaynaqlanan davamlı qoxu.
Psevdo-halitoz – şəxs qoxu olduğunu düşünür, lakin başqaları bunu hiss etmir.
Halitofobiya – uğurlu müalicədən sonra belə qoxuya sahib olma qorxusu.
Ən Çox Görülən Səbəblər
Zəif ağız gigiyenası: Fırçalanmamış dişlərdə yığılan qida qalıqları bakteriyaların çoxalmasına şərait yaradır.
Qida seçimi: Sarımsaq, soğan və yüksək proteinli pəhriz kəskin qoxuya səbəb ola bilər.
Siqaret və tütün istifadəsi: Qoxunu artırır və ağız mikroflorasını pozur.
Ağızdan nəfəs alma: Ağız quruluğunu artıraraq bakteriyaların inkişafını sürətləndirir.
Daxili xəstəliklər: Sinüzit, mədə turşusu qayıtması (GERD), diabet, böyrək və qaraciyər xəstəlikləri ağız qoxusuna səbəb ola bilər.
Psixoloji Təsirlər
Halitoz yalnız tibbi deyil, həm də psixoloji bir problemdir. Səbəb olduğu narahatlıq, sosial təcrid və özünəinam itkisi insanların gündəlik həyatına və iş fəaliyyətinə ciddi təsir göstərə bilər.
Diaqnoz Yöntəmləri
Organoleptik testlər – həkimin qoxunu qiymətləndirməsi.
Halimetrlər – kükürd birləşmələrinin səviyyəsini ölçür.
Qaz xromatoqrafiyası – dəqiq analiz imkanı verir.
BANA testləri – diş əti xəstəliyi ilə bağlı bakteriyaları müəyyən edir.
Müalicə və Həll Yolları
Gigiyena: Gündə 2 dəfə diş fırçalamaq, diş aralarını təmizləmək və dil qaşıyıcıdan istifadə etmək.
Hidratasiya: Bol su içmək, şəkərsiz saqqız çeynəmək.
Antibakterial qarqaralar: Xlorheksidin, sink və ya CPC tərkibli qarqaralar.
Pəhriz: Tərəvəz və meyvələrdən ibarət balanslı qidalanma.
Daxili xəstəliklərin müalicəsi: Xroniki halitozda mütləq həkimə müraciət olunmalıdır.
Təbii və Dəstəkləyici Yanaşmalar
Yaşıl çay, cəfəri və mixək kimi bitkilər qoxunu müvəqqəti azaldır.
Soda qarqaraları ağız pH balansını qoruyur.
Aloe vera iltihabı azaldır.
Nəticə
Ağız qoxusu bəzən sadəcə gigiyena problemi, bəzən isə orqanizmdə daha ciddi bir xəstəliyin xəbərçisi ola bilər. Bu problemin müalicəsi həm tibbi, həm də psixoloji baxımdan insanın həyat keyfiyyətini yüksəldir.
Medpoint Tövsiyəsi
Davamlı ağız qoxusundan əziyyət çəkirsinizsə, bu vəziyyəti yüngül saymayın. Erkən diaqnoz və düzgün müalicə ilə həm sağlamlığınızı, həm də özünəinamınızı bərpa edə bilərsiniz.
Daha ətraflı məlumat və müayinəyə yazılmaq üçün:
WhatsApp əlaqə nömrəsi: +994 50 853 74 88
Medpoint mobil tətbiqi istifadəçiləri üçün pulsuz WhatsApp konsultasiyası və məlumat xətti +994 50 853 74 88
Mobil proqramı indi telefonunuza endirin və istədiyiniz zaman sual verə biləcəyiniz bir həkimlə pulsuz məsləhətləşin.
IOS Apple Telefonlar üçün klikləyin
Android Mobil telefonlar üçün Klikləyin
Dr. Sahar / Dr. Sahra Hefzollesan
