Leykemiya

Leykemiya

Leykemiya, qan hüceyrələrinin malign (xərçəng) xəstəliyidir. Bu xəstəlikdə sümük iliyi normadan artıq anormal ağ qan..

Leykemiya Nədir?

Leykemiya, qan hüceyrələrinin malign (xərçəng) xəstəliyidir. Bu xəstəlikdə sümük iliyi normadan artıq anormal ağ qan hüceyrələri istehsal edir. Normal olaraq ağ qan hüceyrələri infeksiyalara qarşı mübarizə aparır, amma leykemiyada bu hüceyrələr düzgün işləməyərək, sağlam qan hüceyrələrinin funksiyasını pozur.


Leykemiyanın Növləri

Leykemiya bir neçə əsas qrupa bölünür:

  1. Akut Leykemiya:

    • Hüceyrələr sürətlə inkişaf edir və dərhal müalicə tələb edir.

    • Ən çox uşaqlarda görülür (akut limfoblastik leykemiya – ALL).

  2. Xroniki Leykemiya:

    • Hüceyrələrin inkişafı yavaşdır və bəzən simptomlar uzun müddət görünmür.

    • Xroniki limfositik leykemiya (CLL) və xroniki miyeloid leykemiya (CML) ən yaygın növlərdir.

  3. Müxtəlif Hüceyrə Tiplərinə Görə:

    • Limfositik Leykemiya: Limfositlərdən yaranır.

    • Miyeloid Leykemiya: Qan hüceyrələrinin digər tiplərindən (miyeloid) yaranır.


Leykemiyanın Əlamətləri

Leykemiyanın simptomları tez-tez digər xəstəliklərlə qarışdırıla bilər. Ən yaygın əlamətlər:

  • Tez yorulma, zəiflik

  • Tez-tez infeksiya və qızdırma

  • Dəri və selikli qişalarda solğunluq

  • Burun qanamaları və asan qanaxma

  • Sümük və oynaqlarda ağrı

  • Düyünlərin şişməsi (boyun, qoltukaltı, qasıq bölgəsində)

  • Qarında şişkinlik (qara ciyər və dalaq böyüməsi səbəbindən)


Leykemiyanın Diaqnostikası

Leykemiya diaqnozu üçün bir sıra testlər tələb olunur:

  1. Qan Analizi (Tam Qan Hesabatı):

    • Anormal ağ qan hüceyrələrinin sayını və digər qan komponentlərini yoxlayır.

  2. Sümük İliği Aspirasiya və Biopsiyası:

    • Sümük iliyindən nümunə götürülərək xərçəng hüceyrələrinin mövcudluğu yoxlanır.

  3. Molekulyar və Genetik Testlər:

    • Xüsusi gen dəyişiklikləri və mutasiyalar aşkar olunur ki, bu da müalicə planını təyin etməyə kömək edir.

  4. Görüntüləmə Testləri:

    • Ultrasəs, CT və ya MRI bəzi hallarda orqanlarda leykemiya yayılmasını izləmək üçün istifadə olunur.


Müalicə Yöntemləri

Leykemiyanın müalicəsi xəstənin yaşına, leykemiyanın növünə və sağlamlıq vəziyyətinə görə fərqlənir.

  1. Kemoterapiya:

    • Anormal qan hüceyrələrini məhv edən dərmanlarla aparılır.

  2. Radioterapiya:

    • Xüsusi hallarda, bədənin müəyyən hissələrinə şüa terapiyası tətbiq olunur.

  3. Hüceyrə Transplantasiyası (Sümük İliyi Transplantasiyası):

    • Sümük iliyi yetərli olmayan xəstələr üçün həyata keçirilir.

  4. Hədəf Müalicəsi və İmmunoterapiya:

    • Xüsusi gen və zülallara yönəlik dərmanlarla leykemiya hüceyrələri məhv edilir.


Leykemiyada Prognosis və Önlem

  • Erkən diaqnoz və düzgün müalicə ilə bir çox xəstə sağalır və normal həyatına davam edə bilir.

  • Sağlam həyat tərzi, düzgün qidalanma və infeksiyalardan qorunma xəstələrin həyat keyfiyyətini artırır.


Nəticə

Leykemiya ciddi bir qan xərçəngi olsa da, müasir tibbdə effektiv müalicə yolları mövcuddur. Erkən diaqnoz və müvafiq müalicə xəstəliyin uğurla idarə olunmasına imkan verir.


Daha ətraflı məlumat almaq / müalicə olmaq və randevu üçün lütfən bizi arayın: +994 50 853 74 88

Medpoint mobil tətbiqi istifadəçiləri üçün pulsuz WhatsApp konsultasiyası və məlumat xətti +994 50 853 74 88

Mobil proqramı indi telefonunuza endirin və istədiyiniz zaman sual verə biləcəyiniz bir həkimlə pulsuz məsləhətləşin.