Metastaz, xərçəng hüceyrələrinin orijinal şişdən qoparaq, qan dövranına və ya limfa sisteminə daxil olması ...
Metastaz nədir? Metastaz nəyə səbəb olur? Metastaz necə müalicə olunur?...
Metastaz, xərçəng hüceyrələrinin orijinal şişdən qoparaq, qan dövranına və ya limfa sisteminə daxil olması və sonra bədənin digər hissələrinə yayılmasıdır. Bir çox metastatik xərçəng qalıcı olaraq müalicə edilə bilməz, lakin xərçəng müalicəsi yaşanan mənfi simptomların təsirlərini azaldaraq həyat keyfiyyətini artırır.
Metastaz nəyə səbəb olur?
Bu, xərçəng hüceyrələrinin ilk inkişaf etdikləri şişdən qoparaq qan və ya limfa vasitəsilə bədənin digər hissələrinə yayılması nəticəsində yaranır.
Metastazın səbəblərinə aşağıdakılar daxildir:
Metastazın əlamətləri hansılardır?
Xərçəngin erkən mərhələləri kimi, metastaz həmişə simptomlara səbəb olmur. Metastaz zamanı xərçəng hüceyrələri aylar və hətta illər ərzində simptomlara səbəb olmadan yavaş-yavaş böyüyə və yayıla bilər. Bəzi hallarda, xərçəng dördüncü mərhələyə çatdıqda belə, heç bir ciddi simptomlar inkişaf edə bilməz.
Sümük metastazının simptomları:
Beyin metastazının simptomları:
Beyin metastazlarına ən çox səbəb olan növlər ağciyər, döş, kolon, böyrək və melanomadır. Beyin metastazlarının simptomlarına baş ağrıları, şəxsiyyət dəyişiklikləri, yaddaş itkisi və nöbet daxildir.
Metastaz necə diaqnoz qoyulur?
Onkoloqun apardığı müayinə və xəstənin yaşadığı əlamətlər metastazın olub-olmadığına dair bəzi əlamətlər verir, lakin metastaz diaqnozu dəqiq olaraq qan testləri və görüntüləmə üsulları ilə qoyulur.
Diaqnoz, metastazın yeri və səviyyəsi rentgen üsulları ilə müəyyən edilir.Bəzi xəstələrdə xərçəng ilk dəfə aşkar edildikdə belə metastaz inkişaf edə bilər. Bu hallarda, onkoloq ilkin test nəticələrini aldıqda metastazları aşkar edir.Bəzi insanlarda xərçəng müalicəsi başa çatdıqdan sonra metastaz inkişaf edir. Bu vəziyyət xərçəng müalicəsindən sonra müntəzəm təqibin nə qədər vacib olduğunu ortaya qoyur.
Metastaz necə müalicə olunur?
Metastatik xərçəng müalicəsi; Kimyaterapiya, hormon terapiyası, immunoterapiya, radiasiya terapiyası və hədəf xərçəng müalicəsi ilə müalicə olunur.Metastatik xərçəngin müalicəsi xərçəngin başladığı yerdən asılıdır. Məsələn, bir insanda süd vəzisi xərçəngi varsa və xərçəng qaraciyərə yayılıbsa, həkim qaraciyərdəki xərçəngi süd vəzi xərçəngi ilə eyni üsulla müalicə edir. Bunun səbəbi qaraciyərdə inkişaf edən metastazdakı xərçəng hüceyrələrinin döşdə inkişaf edən eyni tip xərçəng hüceyrələri olmasıdır.Bəzi metastazlar xərçəngin təsirlərini idarə etmək məqsədi ilə yerli olaraq müalicə olunur. Məsələn:döş xərçəngi sümüyə yayılıbsa və ağrı və ya qırıqlara səbəb olarsa, həkiminiz bu növ metastazı cərrahiyyə və ya sümüyə radiasiya müalicəsi ilə müalicə edə bilər.
Metastazın qarşısını necə almaq olar?
Xərçəngin yayılmasının qarşısını almaq həmişə mümkün olmaya bilər. Digər tərəfdən, xərçəngin erkən diaqnozu və vaxtında müalicə metastaz riskini azaldır. Erkən mərhələdə xərçənglərdə metastazın qarşısını almaq üçün müalicələrə kemoterapi, hədəf terapiya və immunoterapiya daxildir.Metastaz baxımında xərçəng hüceyrələrinin yayılmasını yavaşlatmaq, dayandırmaq və ya qarşısını almaq üsulları üzərində araşdırmalar sürətlə davam edir. Yenə araşdırmaya görə, metastazın meydana gəlməsinin qarşısını ala biləcək bir pəhriz yoxdur.
Metastaz müalicəsində hədəf nədir?
Bir çox hallarda metastatik xərçəngin müalicəsi yoxdur. Metastaz müalicəsinin əsas məqsədi şiş böyüməsini yavaşlatmaq və metastazın yaratdığı mənfi təsirləri azaltmaqdır. Bu mənada metastazların müalicəsi vacib və mütləq həyata keçirilməli müalicə üsuludur. Bəzi xərçəng növləri ilə metastazdan sonra da uzun illər yaşamaq mümkündür. Bəzi metastazlar, o cümlədən melanoma və kolon xərçəngi potensial olaraq müalicə edilə bilər.
Metastatik xərçəng üçün sağ qalma nisbətləri:
Metastatik ağciyər xərçəngi üçün beş illik sağ qalma nisbəti 9 faizdir. Metastatik döş xərçəngi üçün beş illik sağ qalma nisbəti qadınlarda 30 faiz, kişilərdə isə 19 faizdir.Yadda saxlamaq lazımdır ki, sağ qalma nisbətləri yalnız təxminlərdir. Heç kim müalicəyə necə cavab verəcəyinizi və ya nə qədər yaşayacağınızı təxmin edə bilməz, çünki bu, insandan insana dəyişir. Xərçəng xəstələrinin sağ qalma müddətini ən dəqiq qiymətləndirə bilən insanlar öz həkimləridir.
Metastaz ilə əlaqəli əlavə məlumat almaq üçün bizimlə əlaqə saxlayın +994508537488
